Nhiều năm qua, bóng đá Tây Ban Nha luôn thu hút các ngôi sao hàng đầu thế giới chơi bóng ở Liga, đặc biệt là cho Real Madrid và Barca.
Ba cầu thủ hàng đầu thế giới hiện tại là Cristiano Ronaldo (Real Madrid), Lionel Messi và Neymar (Barca) cũng đều đang chinh chiến ở Liga.
Thế nhưng, cũng vì thế mà người hâm mộ bóng đá đã quá quen thuộc với việc những ngôi sao lớn của La Liga bị phanh phui chuyện trốn thuế lên tòa án Tây Ban Nha, mà bộ ba nói trên là dẫn chứng tiêu biểu.
Ngoài bộ ba nói trên, đồng đội của Messi ở Barca và đội tuyển Argentina là Javier Mascherano cũng từng phải nhận án tù treo 1 năm vì tội trốn thuế. Và mới nhất là Angel Di Maria, anh đã thừa nhận hành vi trốn thuế trong thời gian khoác áo Real Madrid và bị tòa tuyên án 1 năm tù treo.
3 siêu sao, 3 vụ án
Năm ngoái, Leo Messi và cha là Jorge bị cáo buộc sử dụng công ty ở Belize và Uruguay, những thiên đường về thuế thu nhập với thuế suất rất thấp áp cho các doanh nghiệp – quản lý việc kinh doanh bản quyền hình ảnh, để che giấu số tiền 4,6 triệu đô la trong giai đoạn 2007-2009. Tòa án Tây Ban Nha đã ra phán quyết phạt tù 21 tháng đối với cha con Messi.
Trong khi đó, các công tố viên Tây Ban Nha đã đề nghị mức án 2 năm tù kèm số tiền phạt 10 triệu euro đối với Neymar vì tội tham ô liên quan đến chuyện kinh doanh của anh và gia đình từ thời còn khoác áo CLB Santos.
Thời điểm Santos bán Neymar cho Barca, Quỹ đầu tư DIS đang sở hữu 40% giá trị của cầu thủ này. DIS sau đó nhận được 6,8 triệu euro (tương đương với 40% trên khoản phí hơn 17 triệu euro được trả cho Santos), tuy nhiên công ty này cho rằng họ đã bị lừa bởi một khoản chênh lệch phí chuyển nhượng đã được phía Barca, Santos và gia đình Neymar che giấu.
Và bây giờ, đến lượt Cristiano Ronaldo dính vòng lao lý khi bị cáo buộc trốn thuế bản quyền hình ảnh trong giai đoạn khoác áo Real từ 2011 tới 2014 với số tiền lên tới 16 triệu đô la. Siêu sao của Real Madrid có thể lĩnh án tù giam từ 2 tới 6 năm, nếu không chứng minh được mình trong sạch.
Nguồn tin thân cận với Ronaldo tiết lộ với BBC rằng “siêu sao của Real rất buồn và thất vọng trước cáo buộc và không còn muốn ở lại Tây Ban Nha nữa”.
Tại sao TBN không còn là thiên đường cho các siêu sao?
Năm 2004, nhằm thu hút các ngôi sao nước ngoài tới Tây Ban Nha, chính phủ nước này đã ra biểu thuế hết sức ưu đãi dành cho những người nước ngoài làm việc tại đây, là 24%. Thời điểm ra đời biểu thuế này trùng với sự kiện Real Madrid chiêu mộ ngôi sao sáng giá nhất lúc bấy giờ là David Beckham từ Man United.
Thế nên, luật thuế nói trên còn được biết tới với tên gọi “Luật Beckham”. Với chính sách thuế mới này, La Liga đã thu hút được rất nhiều ngôi sao tên tuổi và trở thành “thiên đường” của bóng đá châu Âu với sự có mặt của Zinedine Zidane và Luis Figo trước khi Cristiano Ronaldo cập bến Bernabeu và sự nổi lên của Leo Messi ở Barca.
Nhưng bắt đầu từ 1/1/2010, chính phủ Tây Ban Nha đã xóa bỏ “luật Beckham”. Theo đó, những cầu thủ nước ngoài gia nhập Liga bắt đầu từ 1/1/2010 sẽ phải chịu thuế thu nhập 43% thay vì 24% như trước (áp dụng đối với những trường hợp có thu nhập hàng năm từ 600.000 euro trở lên).
Và từ thời điểm này, các thanh tra thuế vụ bắt đầu có nhiều việc để làm khi cầu thủ bắt đầu sử dụng chiêu trò, chủ yếu là thông qua các công ty nước ngoài, để trốn thuế.
Neymar là một trường hợp đặc biệt. Tiền đạo người Brazil không chỉ bị cáo buộc gian lận phí chuyển nhượng mà còn trốn nhiều khoản thuế kể từ năm 2011 đến 2013. Cục thuế bang Rio de Janeiro, Brazil, đã yêu cầu tiền đạo này phải nộp bù đắp khoảng 50 triệu đôla.
Với trường hợp của Messi và Ronaldo, hai siêu sao này khá giống nhau. Cả hai đều bị cáo buộc trốn thuế tiền bản quyền hình ảnh bằng cách sử dụng các công ty nước ngoài. Nếu như Messi sử dụng các công ty mà ở Belize và Uruguay, thì Ronaldo register ở quần đảo British Virgin. Ronaldo được cho là đã sử dụng một công ty “bình phong” ở British Virgin để “tạo ra tấm màn che giấu toàn bộ thu nhập có được với Cơ quan thuế Tây Ban Nha”.
Họ đã thanh minh thế nào?
Trong suốt thời gian bị cáo buộc, Messi luôn nói rằng anh vô tội và “tôi chỉ biết tập trung đá bóng và tin tưởng vào gia đình, cũng như các viên luật sư. Chưa khi nào tôi nghĩ họ có thể dối lừa mình“. Messi cũng cho biết cha anh là người duy nhất biết tiền nong được quản lý ra sao.
Tương tự, Neymar cũng phủ nhận mọi cáo buộc và khai trước tòa rằng cha anh và các cộng sự liên quan mới là những người giải quyết vấn đề ngoài sân cỏ.
Trong khi đó, đội ngũ của Ronaldo cho biết họ chẳng phải giấu diếm bất cứ điều gì vì không làm gì sai. Họ đưa ra luận điểm rằng Ronaldo đã trả cho các cơ quan thuế Tây Ban Nha 20% tiền thu được từ bản quyền hình ảnh trong khi 90% giá trị bản quyền hình ảnh của Ronaldo đến từ nước ngoài bởi anh là một tên tuổi toàn cầu.
5 Đến nay đã có ít nhất 5 ngôi sao thuộc công ty đại diện của ông trùm chuyển nhượng Jorge Mendes dính cáo buộc trốn thuế gồm Ronaldo, Radamel Falcao, Fabio Coentrao, Ricardo Carvalho và Angel Di Maria.
93 Ronaldo tiếp tục là VĐV có thu nhập cao nhất trong 12 tháng qua với 93 triệu đôla. Số tiền này bao gồm lương, thưởng và thu nhập từ các hợp đồng quảng cáo.
43 Từ 1/1/2010 những người có thu nhập từ 600.000 euro trở lên ở Tây Ban Nha bị đánh thuế thu nhập cá nhân 43%, so với 24% trước đó.
Liệu có ai phải đi tù?
Neymar và Leo Messi gần như chắc chắn không phải ngồi tù cho dù tiền đạo người Brazil có phạm tội thật hay không do luật của Tây Ban Nha quy định bất cứ án tù nào dưới hai năm đều có thể thực thi bằng biện pháp quản chế, đặc biệt khi đối tượng không có tiền án.
Ronaldo thì khác. Ba trong số bốn cáo buộc trốn thuế nhằm vào anh đều nhấn mạnh là “nghiêm trọng” nên mỗi cáo buộc có thể khiến Ronaldo nhận án tù 2 năm. Do đó, nếu cả 4 cáo buộc là đúng, Ronaldo có thể đối mặt án tù 7 năm. Tuy nhiên, các cuộc điều tra để làm sáng tỏ hành vi trốn thuế của Ronaldo có thể mất nhiều tháng, thậm chí nhiều năm.
Và cho dù mọi thứ xong xuôi, Ronaldo vẫn còn những sự lựa chọn khác và bị kết tội đúng cũng không có nghĩa là anh sẽ phải ngồi tù. Ronaldo có thể chấp nhận cáo buộc rồi bù đắp tiền thuế và nộp phạt để được giảm án xuống còn một nửa hay thậm chí là chỉ còn 1/4.
Nếu điều đó xảy ra, Ronaldo có thể sẽ chỉ nhận án 2 năm tù, vừa đủ để thoát khỏi cảnh tù tội theo luật pháp Tây Ban Nha như trường hợp của Messi và Neymar đã nói ở trên.