Sự chuyển đổi sơ đồ chiến thuật đem về chức vô địch của Chelsea, hay cách các đội bóng pressing, cùng tỷ suất bàn thắng tăng vọt và 3 điểm nhấn chiến thuật đáng chú ý nhất của Ngoại hạng Anh mùa 2016/17.
Hàng phòng ngự 3 người
Không cần bàn cãi gì nữa, về điểm nhấn chiến thuật đáng chú ý nhất của Ngoại hạng Anh mùa giải năm nay. 17 trên 20 đội chơi tại giải đấu đã từng sử dụng sơ đồ này, ít nhất vài lần trong mùa giải. Chỉ Southampton, West Bromwich và Burnley sử dụng ‘vĩnh viễn’ một hàng phòng ngự 4 người.
Antonio Conte và Chelsea là minh chứng rõ nhất cho sự ‘thời thượng’ của sơ đồ với hàng phòng ngự 3 người. Kể từ sau thất bại 0-3 trước Arsenal tại Emirates vào tháng 9, Chelsea đã chuyển sang sơ đồ ‘ruột’ của Conte, là xuất phát với hàng phòng ngự 3 người. Đây là sự thay đổi chiến thuật mang lại tác động lớn nhất trong lịch sử Ngoại hạng Anh.
Kể từ khi đổi sơ đồ, Chelsea đã thắng 13 trận liên tiếp, và băng băng về đích. Sự linh hoạt của Chelsea nằm ở các cầu thủ chạy cánh (wing-backs), khi Victor Moses, Marcos Alonso lên công về thủ liên tục, hỗ trợ cho Pedro Rodríguez, Diego Costa và Eden Hazard tạo nên sự biến hóa trong lối chơi. Trận thắng Everton của Ronald Koeman tới 5-0 tại Stamford Bridge, hay 3-1 trước Man City của Guardiola tại Etihad là minh chứng rõ ràng nhất cho nhận định: Sơ đồ mới của Chelsea khiến các đối thủ không phản ứng kịp.
Chuỗi 13 trận thắng liên tiếp của Chelsea bị chặn lại bởi Tottenham Hotspur, cũng là một đội chơi với sơ đồ 3-4-3.
Và chức vô địch FA Cup cùng chuỗi trận khởi sắc của Arsenal cuối mùa cũng là dấu ấn ‘thời thượng’ mà sơ đồ 3 trung vệ mang lại. Lần đầu tiên sau 20 năm, Wenger sử dụng sơ đồ đó. Nhiều CĐV Arsenal thầm ước, giá mà Wenger sử dụng sớm hơn.
Pressing
‘Pressing’ – ‘Gây áp lực’ (gây sức ép) là một cụm từ không xa lạ gì trong thế giới bóng đá hiện đại. Tuy nhiên ở Ngoại hạng Anh năm nay, xu hướng các đội bóng ở nửa trên bảng xếp hạng dâng cao, gây sức ép lên đội hình đối phương đã phổ biến hơn rất nhiều.
Gần như chỉ còn vài đội bóng quá yếu là chơi lùi sâu, co cụm chờ đợi phản công. Các đội bóng hạng trung ở giải đấu giờ cũng mạnh dạng sử dụng hai hậu vệ biên dâng cao, tiền đạo gây áp lực trên cùng. Mauricio Pochettino với Tottenham và Jürgen Klopp với Liverpool là hai trường hợp điển hình nhất.
Một đội sở hữu hàng thủ chắc chắn nhất, khi chỉ để thủng lưới 26 bàn (Spurs), một đội có nhiều trận thắng với các đội bóng thuộc top 6 nhất, và giành vé dự Champions League lần đầu tiên sau nhiều năm.
Tỷ suất bàn thắng cực cao
Trung bình 2.8 bàn thắng/trận đấu, tỷ lệ cao nhất trong lịch sử giải đấu cao nhất của bóng đá Anh. Tỷ lệ này đã phá kỷ lục 2.79/trận đấu của năm 2011/12. Các đội bóng ở Ngoại hạng Anh mùa này đã chơi cởi mở hơn? Hay đơn giản chỉ là do hàng phòng ngự quá tệ, hoặc hàng công quá xuất sắc?
Lý do đầu tiên có lẽ hợp lý nhất. Ngoại trừ Middlesbrough, Sunderland và Watford, 17 đội bóng còn lại đều có lối chơi khá cởi mở, và sẵn sàng tấn công bất cứ lúc nào. Everton và Southampton, đội bóng xếp thứ 7 và 8 trên bảng xếp hạng có hiệu số bàn thắng +18, cao nhất trong lịch sử của hai đội.