Trọng tài biên là gì và đóng vai trò gì trong trận đấu?

Trọng tài biên là gì? Họ đóng vai trò gì trong bóng đá hiện đại, đặc biệt khi công nghệ VAR ngày càng phát triển? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ tất tần tật về vị trí trọng tài đầy thầm lặng nhưng cực kỳ quan trọng này.

Trọng tài biên là gì?

Trọng tài biên (tiếng Anh: Assistant Referee) là người hỗ trợ trọng tài chính trong việc quản lý và điều hành trận đấu bóng đá. Họ hoạt động dọc theo hai đường biên dọc của sân, mỗi người phụ trách một nửa sân và quan sát toàn bộ diễn biến trận đấu từ góc nhìn của mình.

Thông thường, mỗi trận bóng đá tiêu chuẩn có hai trọng tài biên. Trong các giải đấu chuyên nghiệp hoặc quốc tế, có thể có thêm trọng tài bàn và tổ VAR, nhưng trọng tài biên vẫn luôn giữ vai trò chủ đạo trong các quyết định tức thời như:

• Bắt lỗi việt vị

• Xác định bóng ra ngoài biên

• Ra tín hiệu phạt góc, phát bóng hoặc ném biên

• Báo hiệu lỗi và hành vi phi thể thao mà trọng tài chính không quan sát được

Nhiệm vụ và vai trò chính của trọng tài biên là gì?

• Xác định việt vị: Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng và khó nhất của trọng tài biên. Việt vị là tình huống xảy ra rất nhanh, đòi hỏi trọng tài biên phải quan sát đồng thời nhiều yếu tố như vị trí cầu thủ, thời điểm chuyền bóng và hàng phòng ngự đối phương.
• Theo dõi bóng ra ngoài sân: Trọng tài biên xác định khi nào bóng vượt ra khỏi biên ngang hoặc biên dọc. Dựa vào đội chạm bóng cuối cùng, họ ra tín hiệu cho trọng tài chính để xác định đội được hưởng quả ném biên, phát bóng hoặc phạt góc.
•  Hỗ trợ trọng tài chính trong tình huống phạm lỗi: Nhiều pha phạm lỗi diễn ra ở góc khuất hoặc ngoài tầm quan sát của trọng tài chính. Khi đó, trọng tài biên sẽ báo cáo thông qua cờ hiệu hoặc bộ đàm để giúp đưa ra quyết định xử phạt chính xác.
•  Giám sát việc thay người: Khi đội bóng muốn thay người, trọng tài biên là người đầu tiên nhận thông báo. Họ đảm bảo rằng việc thay người được thực hiện đúng quy định, số áo hợp lệ và đúng thứ tự.
•  Phát hiện hành vi phi thể thao: Trọng tài biên thường gần khu vực kỹ thuật và sát đường biên, vì vậy họ dễ dàng phát hiện những hành vi như câu giờ, phản ứng thái quá, khiêu khích đối phương hoặc HLV. Những thông tin này sẽ được chuyển đến trọng tài chính để có phương án xử lý kịp thời.

Ký hiệu và cách ra tín hiệu của trọng tài biên là gì?

Trọng tài biên sử dụng lá cờ chuyên dụng để ra tín hiệu trong các tình huống. Mỗi cử chỉ đều có quy chuẩn rõ ràng và thống nhất trên toàn thế giới:

Những phẩm chất cần có của một trọng tài biên giỏi

Không chỉ đơn thuần là “người cầm cờ chạy dọc biên”, để trở thành một trọng tài biên chuyên nghiệp, bạn cần sở hữu những tố chất là gì

• Thể lực tốt: Luôn phải chạy liên tục dọc đường biên suốt 90 phút để theo kịp tốc độ trận đấu.
• Phản xạ và tư duy nhanh: Phán đoán và đưa ra quyết định trong tích tắc, đặc biệt với những pha bóng tốc độ cao.
• Kỹ năng giao tiếp và phối hợp: Kết hợp nhuần nhuyễn với trọng tài chính và các trợ lý khác qua tín hiệu và thiết bị hỗ trợ như bộ đàm.
• Tinh thần thép: Giữ vững lập trường, không bị ảnh hưởng bởi áp lực từ cầu thủ, ban huấn luyện hay khán giả.

Trọng tài biên trong thời đại VAR là mắt xích không thể thay thế

Công nghệ VAR (Video Assistant Referee) đang ngày càng phổ biến trong bóng đá hiện đại. Tuy nhiên, trọng tài biên vẫn đóng vai trò quan trọng vì họ là người đưa ra quyết định tức thì đầu tiên.

VAR chỉ hỗ trợ xem lại những tình huống việt vị cực kỳ sát hoặc các lỗi nghiêm trọng. Trong hầu hết các trận đấu, trọng tài biên giúp đảm bảo nhịp độ trận đấu diễn ra liền mạch và ít bị gián đoạn hơn khi không cần phải can thiệp VAR.

Dù không được nhắc đến nhiều như các siêu sao sân cỏ hay trọng tài chính, nhưng trọng tài biên là người góp phần làm nên một trận đấu công bằng và chính xác. Họ chính là những “chiến binh thầm lặng” bên đường biên, người phát hiện những điều mắt thường khó thấy nhất trong một trận bóng đầy kịch tính.

Nếu bạn từng xem một trận đấu mà bàn thắng bị từ chối vì lỗi việt vị hay một tình huống phạt góc gây tranh cãi, thì hãy nhớ đến những trọng tài biên – họ là người đứng giữa ranh giới mỏng manh giữa vinh quang và tiếc nuối.

Xem thêm: Sự thật thú vị về tiền đạo mục tiêu mà bạn chưa biết

Xem thêm: Khám phá kỹ thuật đá thòng là gì và cách thực hiện

Hy vọng rằng với các thông tin mà chúng tôi muốn chia sẻ trên đây thì bạn đọc đã nắm được các kiến thức hữu ích rồi nhé.