Trong kỷ nguyên số, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là khái niệm xa lạ với bóng đá quốc tế. Từ việc phân tích dữ liệu trận đấu, tối ưu hóa chiến thuật cho đến cải thiện hiệu suất cầu thủ và phát hiện tài năng trẻ, AI đang dần trở thành công cụ đắc lực giúp các ĐTQG cạnh tranh tốt hơn. Vậy cụ thể các đội tuyển đã tận dụng trí tuệ nhân tạo trong bóng đá? Bài viết dưới đây sẽ đi sâu phân tích.
Sử dụng AI hỗ trợ chiến thuật bóng đá
Phân tích dữ liệu trận đấu
Một trong những ứng dụng đầu tiên và phổ biến nhất của AI trong bóng đá là phân tích dữ liệu. Các đội tuyển lớn như Anh, Đức, Pháp hay Brazil đều đã đầu tư vào hệ thống AI để phân tích hàng triệu dữ liệu từ các trận đấu quốc nội và quốc tế. Theo các chuyên trang tổng hợp tỷ lệ kèo bóng đá, AI có thể quét video, thống kê số lần chạm bóng, đường chuyền, quãng đường di chuyển, tỷ lệ tranh chấp thành công, tạo ra bản đồ nhiệt (heatmap), và từ đó đánh giá chính xác phong độ cầu thủ cũng như điểm mạnh và yếu của đối thủ.
AI giúp phân tích các dữ liệu trận đấu
Ví dụ, đội tuyển Đức sau World Cup 2014 đã hợp tác với SAP để xây dựng hệ thống phân tích chiến thuật bằng AI, từ đó tinh chỉnh cách pressing và chuyển đổi trạng thái tấn công – phòng ngự. Kết quả là họ đã trình diễn thứ bóng đá hiện đại, hiệu quả để lên ngôi vô địch.
Tận dụng trí tuệ nhân tạo trong bóng đá nhằm tối ưu hóa chiến thuật
AI không chỉ phân tích dữ liệu quá khứ mà còn đưa ra những gợi ý chiến thuật tương lai dựa trên mô hình mô phỏng. Một số hệ thống AI hiện đại có thể đề xuất sơ đồ phù hợp nhất khi đối đầu với một đội cụ thể, đồng thời gợi ý thay đổi vị trí cầu thủ để tận dụng tối đa điểm yếu của đối phương. Tại Euro 2020, đội tuyển Bỉ sử dụng phần mềm Scout7 để tối ưu hóa đội hình ra sân và lên kế hoạch thay người.
Tận dụng trí tuệ nhân tạo trong bóng đá giúp cải thiện hiệu suất
Giám sát thể lực theo thời gian thực
AI kết hợp với cảm biến và thiết bị đeo thông minh giúp theo dõi nhịp tim, tốc độ chạy, mức tiêu hao năng lượng, và sự hồi phục của cầu thủ. Những thông tin này cực kỳ quan trọng trong việc lên kế hoạch tập luyện và phân phối thể lực.
Giám sát thể lực cầu thủ bằng AI
Đội tuyển Anh từ World Cup 2018 đến nay đã sử dụng AI kết hợp với GPS và máy học để theo dõi thể trạng cầu thủ mỗi ngày. Khi hệ thống phát hiện cầu thủ đang bị quá tải hoặc có dấu hiệu suy giảm phong độ, ban huấn luyện sẽ điều chỉnh cường độ tập luyện hoặc lên phương án thay thế.
Dự đoán và phòng tránh chấn thương
AI còn có khả năng học hỏi từ hàng triệu trường hợp chấn thương trước đó để nhận diện rủi ro sớm. Ví dụ, nếu một cầu thủ có mô hình chạy bất thường hoặc khối lượng vận động vượt quá mức khuyến cáo, hệ thống sẽ cảnh báo để đội ngũ y tế can thiệp kịp thời. Điều này đặc biệt quan trọng trong các giải đấu ngắn ngày như Euro hay World Cup, nơi chỉ cần mất một trụ cột vì chấn thương cũng có thể làm thay đổi cục diện.
Tận dụng trí tuệ nhân tạo trong bóng đá: Tuyển trạch thông minh
AI trong công tác tuyển chọn cầu thủ
AI không chỉ phục vụ đội hình hiện tại mà còn hỗ trợ quá trình tuyển trạch. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào mắt nhìn của các tuyển trạch viên, các liên đoàn bóng đá đang dùng hệ thống AI để lọc hàng nghìn cầu thủ dựa trên thông số chuyên môn, khả năng hòa nhập chiến thuật và tiềm năng phát triển.
Liên đoàn bóng đá Hà Lan và Bồ Đào Nha nổi bật trong cách dùng AI để phát hiện tài năng trẻ từ sớm. Họ theo dõi cầu thủ qua các giải trẻ, giải bán chuyên và tính toán chỉ số tương thích với lối chơi của đội tuyển, từ đó chọn ra các gương mặt phù hợp để rèn giũa dần.
Ra quyết định chiến lược dài hạn
Các đội tuyển hàng đầu đang bắt đầu xây dựng chiến lược dài hạn dựa trên dữ liệu từ AI: từ mô hình hóa thế hệ cầu thủ tiếp theo, chiến lược đào tạo huấn luyện viên đến hoạch định kế hoạch 4-8 năm. Đội tuyển Nhật Bản chính là ví dụ điển hình khi họ áp dụng mô hình dữ liệu dự đoán phong độ đội tuyển quốc gia tới World Cup 2030, từ đó tái cấu trúc hệ thống bóng đá trẻ ngay từ bây giờ.
Trí tuệ nhân tạo đang mở ra một chương mới cho bóng đá đỉnh cao, nơi dữ liệu và công nghệ không chỉ hỗ trợ mà còn định hình cách các đội tuyển vận hành, ra quyết định và cạnh tranh. Dù còn nhiều giới hạn, việc tận dụng trí tuệ nhân tạo trong bóng đá một cách hợp lý có thể mang đến lợi thế vượt trội trong hành trình chinh phục các giải đấu lớn. Trong tương lai, khoảng cách giữa những đội bóng tận dụng tốt AI và những đội chưa bắt kịp công nghệ có thể sẽ ngày càng lớn hơn.